مطالعه تطبیقی اهدای جنین از منظر فقه و حقوق پزشکی

با تولد اولین نوزاد ناشی از لقاح خارج رحمی در سال 1978م.، آگاهی مردم از روش های جدید درمان ناباروری افزایش یافت. به کارگیری این تکنیک ها امید را برای گروهی از زوج ها ـ که پیش از آن تصور می کردند هرگز صاحب فرزند نمی شوند ـ به ارمغان آورد. از جمله این روش ها، اهدای تخمک، اسپرم و جنین است که به عنوان «باروری جایگزین» و یکی از راه های موفق درمان ناباروری مطرح شده است. «اصول باروری جایگزین» و شرایط آن در قانون و آیین نامه های اجرایی مربوط آمده است؛ اما آنچه در این میان حایز اهمیت است، اطمینان از سلامت اهداکننده، دریافت کننده و تطابق خصوصیات و ویژگی های ظاهری، خونی، فرهنگی، اجتماعی و دینی است. اولین اقدام در این زمینه آگاهی زوجین از چگونگی دریافت گامت یا جنین اهدایی است تا نگرانی های حاصل از این عمل، خطرات احتمالی، درصد موفقیت، هزینه های مربوطه، مسائل شرعی و قانونی متعاقب آن، محرمانه بودن هویت دهنده و گیرنده از یکدیگر و سلامت گامت یا جنین مورد ارزیابی قرار گیرد. این روش های نوین در کنار جنبه های درمانی، ابعاد حقوقی و اخلاقی پیچیده ای دارند که براساس شرایط فرهنگی، اجتماعی و اعتقادی هر کشور نیازمند دقت نظر خاص بوده و باید مورد توجه قرار گیرند.